Strona główna | Linki | Katalog | Ogłoszenia | PTGEM | Subskrybcja | Ustaw startową | Do ulubionych | Poleć znajomym | Zaloguj się   
Aktualności
Informacje
Prawo
Trendy
Stowarzyszenia

Aktualny numer
Szukaj w serwisie

Szlak bursztynowy

W dziełach starożytnych pisarzy rzymskich i greckich znajdują się opisy bursztynu, przywożonego do Rzymu z odległego kraju Lugiów i Wenedów, położonego nad Oceanem Północnym, bo tak wówczas nazywano Bałtyk.

Początkowo Rzymianie dokonywali wymiany handlowej za pośrednictwem ludów znad Dunaju, aby później organizować samodzielne wyprawy. Jedna z pierwszych wypraw miała miejsce około 2000 lat temu. Jej opis znajdujemy u Pliniusza Starszego. Historia pochodzi z I wieku naszej ery i opisuje zakończoną powodzeniem wyprawę po bursztynowy skarb ku niezbadanym wybrzeżom Bałtyku, zorganizowaną z rozkazu cesarza Nerona. Sukces tej wyprawy pociągnął za sobą następne wojaże rzymskich kupców w poszukiwaniu złota Północy, jak określano bursztyn.

Zdaniem archeologów, którzy odtwarzają obecnie trasy ówczesnych szlaków handlowych na podstawie znalezisk, nie istniał jeden konkretny trakt, a nazwę bursztynowy szlak należy rozumieć jako kierunek wymiany handlowej.

Droga ta rozpoczynała się w północnych Włoszech, w Akwilei, następnie przecinała Alpy, dolinę Dunaju, po czym zwykle w rejonie Bramy Morawskiej lub Kotliny Kłodzkiej wchodziła na obszar dzisiejszej Polski, skąd przez Opole docierała do Kalisza nad Prosną, a dalej nad morze, gdzieś między Gdańskiem a Królewcem. Możliwa była również trasa wodna, rzekami.

Na południe od Ebląga archeolodzy odkryli drewniane pomosty, których najprawdopodobnie jak wynika z datowań używano w czasach wpływów rzymskich do pokonywania podmokłych terenów.

Oprócz trasy Akwilea – Kalisz – Gdańsk spotyka się jeszcze opisy dwóch innych dróg bursztynowych. Jedna wiodła przez Morze Śródziemne i Słupy Herkulesa (Gibraltar) w kierunku Ulitma Thule, czyli końca świata. Dopłynąwszy do litom electra (bursztynowego brzegu, dziś brzegi Jutlandii), kupcy lądem wędrowali do bursztynowej mekki. Prekursorami morskich wędrówek byli jednak Fenicjanie, którzy prawdopodobnie już 1000 lat wcześniej wyprawiali się w te okolice. Trzeci szlak wiódł przez wschodnie rubieże Europy, przez Morze Czarne, w górę Dniepru, przez Dźwinę, Prypeć i Wisłę, aż nad bałtycki brzeg. Tę drogę najczęściej wybierali Etruskowie i Ligurowie.

Szlak bursztynowy był szczególnie żywą arterią handlową w I i II wieku naszej ery. Na przełomie II i III wieku ruch na nim uległ zmniejszeniu, głównie na skutek walk Rzymian z plemionami z obszarów środkowego Dunaj, tzw. wojen markomańskich.

Rzymianie oprócz bursztynu nabywali na ziemiach polskich płody rolne i leśne, niezbędne podczas wyprawy, a także bardzo cenione w Imperium miód, skóry i futra, oraz pierze, wosk, niewolników, a czasami też wyroby żelaźnicze, rogowiarskie, tkackie lub garncarskie.

Z kolei z italskich warsztatów na ziemie polskie przywożono naczynia brązowe, zwłaszcza wysokiej jakości dzbany i wiaderka, oraz inne wyroby z brązu, jak misy, rondelki, cedzidła i czerpaki, których większość stanowiła prawdopodobnie zastawy do wina, naczynia szklane, bogato zdobione czary srebrne, odnajdywane w niektórych grobach zwanych “książęcymi”.

Obok luksusowych wyrobów z brązu, srebra, szkła i ceramiki zachowały się do dziś monety rzymskie w liczbie ponad 100 tys., odkryte w ok. 1500 miejscowościach, co świadczy o tym, że Rzymianie nauczyli ludy na ziemiach polskich przyjmować pieniądze. Najwięcej monet znaleziono na terenach głównych skupień osadniczych, gdzie w różnych okresach pełniły funkcję monety obiegowej.

W zamian za bursztyn przyjmowano od Rzymian także doborowe konie z uprzężą i wysokiej jakości broń: miecze, tarcze i włócznie. Napływ różnorodnych, luksusowych towarów z italskich warsztatów upowszechnił wśród miejscowych rzemieślników zdobycze techniczne i artystyczne, skłaniając do naśladownictwa.

Źródła: Z. Bukowski, K. Dąbrowski “Świt kultury europejskiej”, LSW, 1971; Plenzler, “100 cudów natury w Polsce”, EP; J. Kostrowicki, “Środowisko geograficzne Polski”, PWN, Warszawa 1968

www.bc.com.pl, www.polskiedzieje.pl.


[ drukuj ]


Źródło wiadomości:
promocyjny