|
| Na ok³adce: Na ok³adce:
Jaros³aw Westermark, pier¶cionek, bursztyn, z³oto, "Amberif 2002".
|
|
fot. J. Westermark
|
| W NUMERZE |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| £ad w nazewnictwie kamieni
jubilerskich z bursztynu ba³tyckiego |
|
Komisja Rzeczoznawców Miêdzynarodowego Stowarzyszenia
Bursztynników uzna³a za stosowne odnie¶æ do bursztynu
zasady stosowane przez CIBJO (Confederation Internationale
de la Bijouterie, Joaillerie, Orfeviere des Diamantes,
Perles et Pierres - Miêdzynarodowa Konfederacja Bi¿uterii,
Srebrnej Zastawy, Diamentów, Pere³ i Kamieni) do mineralnych
kamieni jubilerskich i nazwaæ bursztyn po obróbce termicznej (lub jakichkolwiek innych zabiegach fizycznych
i chemicznych) bursztynem poprawianym (por. zasady klasyfikacji
¿ywic kopalnych w "PJ" nr 1(9), 2000 s. 15-16).
 W przeciwieñstwie do niesprecyzowanego okre¶lenia
"bursztyn prawdziwy" przyjêty termin "poprawiany" rzetelnie
informuje kupuj±cego o dokonanych zabiegach modyfikuj±cych. W jakim stopniu ma to wp³ywaæ na proporcje wyceny
w stosunku do kamieni naturalnych, rzeczoznawcy Stowarzyszenia
Bursztynników pozostawiaj± stronom kontraktów, ze
wskazówk± o wy¿szej warto¶ci bursztynu naturalnego.
Nazewnictwo kamieni bursztynowych uwzglêdnia te¿ rozpowszechnione
obecnie sklejanie kamieni bursztynowych
z innymi warstwami barwnymi lub podmalowywanie ich na
spodach. Tu tak¿e stosuje siê powszechnie znane, identyczne
ze stosowanymi dla wszelkich kamieni jubilerskich, okre¶lenia
dublet i triplet.
Malowanie spodów kamieni farbami nietrwa³ymi lub
nasycanie ich pigmentami Komisja uzna³a za niedopuszczalne.
W ocenie Stowarzyszenia Bursztynników niedopuszczalne
jest te¿ stosowanie w bi¿uterii kamieni wykonanych z prasowanej
m±czki lub granulatu bursztynowego. Taki materia³ otrzyma³ nazwê bursztynu rekonstruowanego (prasowanego)
i winien byæ przeznaczany raczej na wyroby u¿ytkowe lub ich
elementy (na przyk³ad rêkoje¶ci no¿y, lasek, parasoli, puzderka
i szkatu³ki, papiero¶nice, cygarniczki). Ten sposób u¿ytkowania
ma ju¿ tradycjê datuj±c± siê od XIX w. Obecnie jednak
materia³ prasowany przeznaczany jest prawie wy³±cznie na bi¿uteriê.
 Wyroby z bursztynu rekonstruowanego maj± nieograniczony
dostêp do stoisk targowych "Amberifu", najwiêkszych
targów bursztynu w Polsce, pod warunkiem ich wyra¼nego
oznaczenia. Nie mog± ich jednak oferowaæ firmy rekomendowane
przez Stowarzyszenie Bursztynników, bowiem
w przekonaniu wiêkszo¶ci cz³onków tej organizacji kamienie
wykonane przez sprasowanie m±czki czy te¿ granulatu
nie s± tym samym co oryginalny bursztyn z bry³ek. Krzywa
badania w podczerwieni bursztynu naturalnego i rekonstruowanego
jest identyczna. Obowi±zkiem firm rekomendowanych
jest informowanie i oznaczanie swoich wyrobów zgodnie
z przyjêtym przez Stowarzyszenie nazewnictwem.
 Miêdzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników zamierza
spowodowaæ przyjêcie proponowanego przez nas nazewnictwa
do oficjalnego stosowania w Unii Europejskiej.
Nazewnictwo kamieni jubilerskich z bursztynu
1. Bursztyn, bursztyn naturalny, sukcynit - surowiec, pó³fabrykaty
lub wyroby z bursztynu ba³tyckiego bez sztucznie wywo³anych zmian
w³a¶ciwo¶ci fizycznych lub chemicznych.
2. Bursztyn (sukcynit) poprawiany - pó³fabrykaty lub wyroby
z bursztynu ba³tyckiego, w których wywo³ano sztucznie (na przyk³ad
pod wp³ywem ciep³a lub ci¶nienia) zmiany w³a¶ciwo¶ci fizycznych lub
chemicznych.
3. Bursztyn dublet, triplet lub wieloelementowy - sk³adaj±cy siê
z dwóch, trzech lub wiêcej czê¶ci, z których przynajmniej jedna musi
byæ naturalnym bursztynem ba³tyckim. Nie mog± to byæ bry³ki lub okruchy
bursztynu zatopione bez regularnego uk³adu w ¿ywicy syntetycznej
- taki materia³ zalicza siê do falsyfikatów. Dopuszcza siê warstwê barwn± miêdzy elementami bursztynowymi lub umieszczenie uformowanego
kamienia bursztynowego na pod³o¿u z innego materia³u. Nie dopuszcza
siê malowania spodu gotowych kamieni jubilerskich w celu zmiany ich
naturalnej barwy.
4. Bursztyn rekonstruowany (prasowany) - materia³ z ma³ych
okruchów lub m±czki z bursztynu ba³tyckiego sprasowanych pod wp³ywem
podwy¿szonej temperatury i wysokiego ci¶nienia.
5. Imitacje bursztynu - inne ni¿ bursztyn ba³tycki ¿ywice kopalne
lub subfosylne oraz ¿ywice syntetyczne i inne tworzywa sztuczne podobne
wygl±dem do bursztynu ba³tyckiego (sukcynitu), ale o innych w³a¶ciwo¶ciach
fizyczno-chemicznych.
 Komisja Rzeczoznawców odnios³a
siê te¿ do sposobu nazywania bursztynem
¿ywic kopalnych, które nie s± sukcynitem,
a które nie maj± ju¿ ustalonych
nazw, jak symetyt czy birmit. Te z nich,
których wiek przekracza 1 milion lat,
mog± byæ na polskim rynku nazywane
bursztynem z dodatkiem bli¿szego okre¶lenia
(na przyk³ad geograficznego, jak
bursztyn dominikañski czy bursztyn
meksykañski). Dziêki temu mo¿na zapobiec
myleniu substancji, których cena
znacznie siê ró¿ni.
 Wyj±tkowa pozycja bursztynu ba³tyckiego wynika z jego dominuj±cego
udzia³u w rynku. Na 1000 ton rocznego
wydobycia bursztynu ba³tyckiego przypada
6 do 8 ton bursztynu dominikañskiego
i znacznie mniej birmitu oraz
¶ladowe ilo¶ci innych ¿ywic kopalnych (na przyk³ad poni¿ej
100 kg rocznie symetytu). Oznacza to 99% udzia³u w zaopatrzeniu
przetwórstwa w bursztyn ba³tycki.
 Nie mog± byæ nazywane bursztynem ¿ywice subfosylne,
m³odsze ni¿ milion lat. Nie nadano im konkretnej polskiej
nazwy, lecz przyjêto rozpowszechnione okre¶lenie "kopal"
(copall). S± to ¿ywice wystêpuj±ce w znacznych ilo¶ciach na
pó³kuli po³udniowej, bardzo tanie w relacji do wszelkich ¿ywic
kopalnych. Czêsto wykorzystywane s± jako materia³ na
imitacje wyrobów lub stanowi± cenne okazy przyrodnicze,
szczególnie ze wzglêdu na wystêpuj±c± w kopalach obfito¶æ
inkluzji ro¶linnych i zwierzêcych.
Zarz±d Stowarzyszenia Bursztynników uzyska³ zapewnienie
organizatorów "Amberifu", ¿e wyroby z kopalu nie bêd±
mog³y byæ na tych targach eksponowane ani tym bardziej
oferowane do sprzeda¿y. Okazy przyrodnicze natomiast mog±
byæ eksponowane z rzetelnym opisem okre¶laj±cym rodzaj
i miejsce pochodzenia ¿ywicy.
 Rzeczoznawcy Miêdzynarodowego Stowarzyszenia
Bursztynników corocznie s³u¿± pomoc± go¶ciom targów
w stoisku pod nazw± "Laboratorium bursztynu", gdzie mo¿na
upewniæ siê, jaki rodzaj bursztynu siê posiada lub zamierza
zakupiæ.
Rzeczoznawcy Stowarzyszenia Bursztynników maj± nadziejê,
¿e opracowane przez nich nazewnictwo znajdzie zrozumienie
wytwórców i przyczyni siê do utrwalania rzetelno¶ci
i stabilno¶ci handlu bursztynem. Zachêci kupców ze ¶wiata
do szerszego handlu z firmami rekomendowanymi przez Stowarzyszenie,
stosuj±cymi jasne i czytelne zasady klasyfikacji
kamieni jubilerskich z bursztynu.
Fotografie: 1-3, 9, 10, 12-15 przedstawiaj± okazy z kolekcji autorki
* Gabriela Gier³owska jest sekretarzem Komisji Rzeczoznawców Miêdzynarodowego
Stowarzyszenia Bursztynników.
|
|
Fatal error: require() [function.require]: Failed opening required '../../config/right.inc' (include_path='.:/usr/multiphp/php5.2/usr/share/php:/home/lib/php5.2:/home/lib/php5.2/pear') in /home/users/pj/public_html/archiwum/jubiler_1-15/index.php on line 46
|
