Polski Jubiler Nr 3 (17) 2002

NUMER ARCHIWALNY

Na okładce:
Ewa Rudowska, naszyjnik, kolczyki, złoty medal "Gold Virtuosi 2002" www.ewarudowska.pl

fot. Archiwum

W NUMERZE

Dyplomy 2002

Pierwszego marca 2002 r. w klubie studenckim Forum Fabricum w Łodzi miała miejsce obrona prac dyplomowych pierwszego rocznika absolwentów Pracowni Projektowania Biżuterii - Kolegium Mody łódzkiej Akademii Sztuk Pięknych. Każda praca dyplomowa składała się z trzech równoważnych elementów:
- pracy teoretycznej, będącej intelektualną analizą wybranego tematu;
- dokumentacji, która w optymalny sposób (fotografia, rysunek, projekcja wideo, animacja komputerowa, instalacja przestrzenna lub pokaz mody) pozwalała prześledzić źródła inspiracji autora i kolejne etapy procesu realizacji pracy dyplomowej;
- obiektów złotniczych / kolekcji biżuterii.
Ponieważ miałem okazję być promotorem poniższych sześciu dyplomów, pozwolę sobie omówić towarzyszące im założenia artystyczne oraz zaprezentować sylwetki ich autorów.

Albert Kaleta - "Interpretacja pojęcia "metal szlachetny" - kolekcja biżuterii z żeliwa"

Autor dyplomu pracuje w oddziale krakowskiej Huty im. Sendzimira jako projektant m.in. wyrobów dekoracyjnych, detali rzeźbiarskich i pomników, więc naturalną konsekwencją jego zawodowej aktywności był wybór żeliwa jako materiału idealnego do stworzenia kolekcji biżuterii. Stop żelaza z węglem, charakteryzujący się doskonałą lejnością i stosunkowo niską ceną, wykorzystywany jest głównie w przemyśle i metalurgii w raczej monumentalnych gabarytach, a przynajmniej zdecydowanie przewyższających skalę wyrobów jubilerskich. Dokumentacja fotograficzna codziennej scenerii huty z kilkutonowymi odlewami i wielkimi piecami niczym z finałowej sceny Terminatora pozwalała w pełni uporządkować wrażenia związane z wytopem żeliwa. Produktem ubocznym, a właściwie odpadem przemysłowym w procesie odlewania surówki są żeliwne odpryski, które w postaci kropel płynnego metalu spadają na ziemię. W zależności od tego, czy o podłoże uderzą w stanie ciekłym, czy już wystudzone, przybierają formy strzępiaste i wydłużone lub kuliste i regularne. Na pierwszy rzut oka wyglądają podobnie, zwłaszcza rozsypane na kamiennej posadzce, jednak wrażliwy obserwator potrafi w ich masie dostrzec dużo więcej niż tylko mało atrakcyjny materiał do recyklingu. Zresztą dokładnie tak samo wyglądają w sortowniach stosy pereł lub diamentów i dopiero wprawne oko fachowca pozwala rozdzielić je na grupy o ściśle określonych parametrach jakościowych, stanowiących podstawę ich późniejszej wyceny. Analogicznym etapem realizacji dyplomowej Alberta Kalety stała się konieczność wyselekcjonowania żeliwnych odprysków według określonych zasad.

Autor podzielił je na sześć grup w zależności od kształtu, a następnie z każdej z nich został wybrany jeden reprezentant kilku tysięcy przesortowanych, żeliwnych odprysków. Wbrew swej materialnej wartości, zostały one potraktowane jak szlachetne kamienie, w przypadku których jedyną dopuszczalną interwencją jubilerską jest oprawa w złoto. W ten właśnie sposób powstała seria złotych pierścionków, odlanych według woskowych modeli, a ich forma wyprowadzona jest z kształtu "linii brzegowej" żeliwnego odprysku, który stanowi centralny element biżuterii. Kolejna grupa sześciu pierścionków nawiązuje do estetyki żeliwnych odlewów przemysłowych. Tym razem pojęcie "materiału szlachetnego" również zostało odwrócone. W masywnych pierścieniach, których szyny odlane są z żeliwa, oprawione zostały naturalny rubin, szafir i diament. Ostatnim elementem obrony pracy dyplomowej było wskazanie przez autora na szereg zależności, które nie mniej niż w przypadku złota są wyznacznikiem "szlachetności" stosowanego przez niego tworzywa - choćby właściwości fizyczne i chemiczne żeliwa (czego przykładem mogą być rury doprowadzające wodę do wersalskich fontann - wykonane w 1661 r. do dziś nie wykazują śladów korozji!). Jeśli zatem istnieje tylko warunkowana giełdowymi notowaniami definicja "szlachetności" metalu, to Albertowi Kalecie w bardzo umiejętny, a przy tym przewrotny sposób udało się ją zakwestionować i wykazać, że na płaszczyźnie artystycznej to fakt świadomej, autorskiej kreacji jest wyznacznikiem prawdziwej wartości.

Adriana Lisowska - "Przekrój i kontur - zasada kształtowania biżuterii"
Najbardziej schematycznym sposobem na zaprojektowanie biżuterii jest kartka papieru i ołówek (ci, którzy nie potrafią nawet rysować, od razu zasiadają do fajnagla). Jest to również najpewniejszy sposób na to, aby w najlepszym razie odtworzyć kolejną wersję jubilerskich schematów. W odróżnieniu do stereotypowych metod pracy złotnika dla Adriany Lisowskiej inspiracją do tworzenia nowych form biżuterii stał się zmysł uważnej obserwacji.

Laureatka Grand Prix "Amberif Design Award 2001" (bryłka bursztynu zalaminowana w cienkiej warstwie żywicy z odciśniętymi śladami linii papilarnych) również w swojej pracy dyplomowej zademonstrowała imponującą umiejętność "czytania otoczenia", wychwytywania impulsów z najbardziej nawet banalnych przedmiotów i sytuacji, a następnie ich plastycznej transformacji, prowadzącej do zaskakujących rezultatów. Do pierwszego etapu pracy nad swym dyplomem autorka przystąpiła bez gotowego wyobrażenia ostatecznego efektu, ale z wyobraźnią zaprogramowaną na rejestrację obrazów z najbliższego otoczenia. Powstała wówczas cała seria fotogramów przedstawiających powiększenia detali architektonicznych, przypadkowych śladów na chodniku lub murze, które oglądane w dużym powiększeniu ujawniają określoną prawidłowość swych konturów zbliżonych do koła lub owalu. Kolejnym etapem pracy było przeniesienie tych doświadczeń na sylwetkę ludzką. Poprzez serię fotograficznych kadrów, a później również przez rysowanie bezpośrednio na ciele modelki zamkniętych linii i konturów, powstał szczegółowy reportaż o kształtach nadgarstka, przedramienia, łokcia, kolana itd.

Na podstawie wniosków z tego fragmentu pracy ciało modelki zostało zalane gipsem, a później według negatywowych form autorka wykonała serię odlewów wiernie odwzorujących wybrane fragmenty sylwetki. Następnie gipsowe odlewy zostały pocięte na plastry, a kształt ich przekrojów ujawnił rzeczywisty przekrój ciała modelki. Schematyczne wyobrażenie każe nam widzieć w przekroju bransolety idealny owal, a w konturze obrączki doskonałe koło. Tymczasem jest to jedynie przekrój jubilerskiego rygla, wynikającego z parametrów tokarki, niż fenomenu natury. Przekrój ludzkiego ciała to kontury owalne, o kształtach tak niepowtarzalnych, jak niepowtarzalni są poszczególni ludzie. Dlatego właśnie istotne były działania na konkretnej modelce, a odlewy poszczególnych fragmentów jej ciała posłużyły autorce do uformowania na nich biżuterii z cienkiego sprężystego drutu ze złota, doskonale przylegającego do ciała i wiernie odwzorującego sylwetkę. Obręcze, zakładane pod różnymi kątami na przedramię, korpus, obojczyk, zgiętą w łokciu rękę, itd., tworzyły na modelce rodzaj subtelnego złotego rysunku. Te same obiekty ułożone na płaszczyźnie podłogi przestawały być postrzegane jako biżuteria, a ich odbiór więcej miał wspólnego z kontemplacją rzeźbiarskiej instalacji. Równie ascetyczne w formie były przekroje dłoni modelki odlane w przezroczystym polimerze i podkreślone płatkami złota. Sześcienne bryły z ażurowymi wycięciami dokładnie dopasowanymi do kształtu dłoni - od opuszków palców do przekroju łokcia - stanowiły drugą grupę obiektów odwołujących się do tematu pracy. Oglądane w oderwaniu od sylwetki postrzegane były jako trójwymiarowy opis ludzkiego ciała; założone przez modelkę natychmiast stawały się biżuterią, perfekcyjnie zintegrowaną z jej (i tylko jej) sylwetką. Ostatnim elementem dyplomu będącym zamknięciem logicznego, spójnego i konsekwentnie zrealizowanego ciągu myślowego, prowadzącego autorkę od ogółu do szczegółu, była kilkuminutowa projekcja wideo, prezentująca wykonaną biżuterię na modelce. Mimo swej skrajnie oszczędnej, utrzymanej w konwencji minimal-art stylistyce, obiekty Adriany Lisowskiej zachowują wszelkie cechy prawdziwie unikatowej, ekskluzywnej biżuterii haute couture, wykonanej "na miarę" dla jednostkowej posiadaczki.

Sylwia Morkiewicz - "Androgyn - mityczna obsesja ideału"
Według greckiej mitologii androgyn to istota łącząca w sobie cechy psychiczne obu płci. Odwołując się do antycznej legendy, autorka chciała zwrócić uwagę na liczne paradoksy związane ze współczesnym pojmowaniem tradycyjnych ról kobiety i mężczyzny. Dobrą przestrzenią do obserwacji tych

zjawisk jest świat mody. Tradycyjnie męskie i kobiece formy stroju lub galanterii dawno przestały już być tradycyjne. Uniseks wylansowany w latach 60. przez projektantów konfekcji - głównie ze względów ekonomicznych - okazał się trendem o konsekwencjach dużo poważniejszych niż pozornie mogłoby się wydawać. Dzisiaj często jedynym sposobem identyfikacji garderoby jest kierunek wszycia rozporka. Współczesny guru pret-a-porter Calvin Klein opracowa3 zapach "CK One" - przeznaczony zarówno dla kobiet, jak i mężczyzn. Powszechna uniformizacja spowodowała nie tylko dezorientację w świecie mody, ale także w życiu społecznym. Powszechną praktyką staje się robienie karier zawodowych przez kobiety i korzystanie z urlopów macierzyńskich przez mężczyzn. Hokej w wydaniu żeńskim od dawna jest dyscypliną olimpijską, a żakiet i krawat, podobnie jak marynarka i krawat to standardy zuniformizowanego wizerunku. Stawiając się w pozycji uważnego obserwatora, autorka odnotowała liczne przykłady z obszaru literatury, filmu, popkultury, sportu i polityki, gdzie zewnętrzny wizerunek i społeczny podział płci ulega ujednoliceniu, a współczesne kobiety i mężczyźni nieuchronnie przeobrażają się w jednopłciowego androgyna - osobnika o

nieokreślonej fizjologii i psychice. Wizualnym komentarzem tego zjawiska była dyplomowa kolekcja kilku przestrzennych aranżacji sylwetki. Elementy stroju, galanterii, biżuterii i makijażu zostały ze sobą przemieszane w sposób uniemożliwiający jednoznaczną identyfikację płci modela/modelki. Karykaturalnej wielkości krawaty zostały zestawione z parodią typowego gorsetu, który zamiast tuszować niedoskonałości sylwetki, dodatkowo je eksponuje. Kopie egipskich pektorałów, dekolty, kieszenie, mankiety, dodatki odzieżowe i pasmanteryjne akcesoria tworzą teatr postaci o nieustalonej tożsamości. Autorka świadomie rezygnuje z dbałości o detale, koncentrując się na całościowej stylizacji postaci. Za pomocą środków plastycznych z pogranicza metaloplastyki, krawiectwa i jubilerstwa został wyreżyserowany ekspresyjny i dynamiczny pokaz. Uzupełnieniem prezentacji był sprawnie zmontowany film wideo, ukazujący modele/modelki w codziennych sytuacjach (winda, dom, biuro), uwypuklając tym samym niejednoznaczny kontekst, w którym postrzegana jest własna i cudza odrębność. Zgrabnie unikając feministycznych lub transseksualnych odniesień, autorce udało się wypunktować i skomentować powszechny trend towarzyszący kulturowej i socjologicznej ewolucji w epoce "politycznej poprawności", w której plakatowa seksbomba i równie plakatowy macho przestają być idealnymi wizerunkami kobiety i mężczyzny.

Monika Oczkowska - "Klejnoty - dawny i współczesny atrybut przynależności do elity"
Klejnoty to jeden z niewielu wytworów rąk ludzkich, które w tak spektakularny sposób odzwierciedlały społeczną hierarchię, stanowiąc jednocześnie pożywkę dla masowej wyobraźni. Obojętnie, czy chodzi o dawne, czy współczesne klejnoty, mniej istotny jest ich walor estetyczny, a znacznie bardziej funkcja reprezentacyjna, świadcząca o przynależności do elity. Porównanie dawnych klejnotów z dzisiejszymi wyrobami renomowanych domów jubilerskich jest o tyle uprawnione, że ich forma na przestrzeni ostatnich kilkuset lat zmieniła się tylko nieznacznie, a stłoczenie diamentów w klejnotach niezmiennie odpowiada zasadzie "największa wartość na najmniejszej powierzchni" (niezwykle frustrujące spostrzeżenie dla projektanta biżuterii). Dobrym wprowadzeniem w tematykę pracy była krótka prezentacja legendarnych klejnotów należących do słynących z zamiłowania do przepychu osobistości, począwszy od Lukrecji Borgii, po serię plotek z magazynów dotyczących życia supergwiazd, z diamentową kolią wartości 41 mln USD, w której w 1999 r. pojawiła się Whoopi Goldberg podczas ceremonii rozdania Oscarów. Trudno nie zauważyć, że licytacja ta dawno już przekroczyła granicę finansowej wytrzymałości (o estetycznej nie wspominając) nawet najzamożniejszych, zresztą mało kto kupuje owe klejnoty na własność. Z reguły są one wypożyczane na jeden wieczór przez domy jubilerskie - oczywiście za odpowiednią prowizję, a jej użytkowniczce dyskretnie towarzyszy obstawa. Cały paradoks dotyczący ekskluzywnego jubilerstwa sprowadza się właśnie do nonsensu wytwarzania klejnotów, które natychmiast - jak zauważyła autorka - "skazywane są na areszt" w bankowych sejfach, depozytach towarzystw ubezpieczeniowych lub pilnie strzeżonych witrynach muzealnych. Podążając tym tropem, w swej realizacji dyplomowej autorka postanowiła pokazać ów mechanizm w ironicznym kontekście. Forma dyplomowej kolii Moniki Oczkowskiej nie jest kopią rzeczywistego klejnotu, choć inspiracją dla niej były zarówno barokowe klejnoty

Marii Antoniny, jak i biżuteria sygnowana marką Harry Winston - najsłynniejszego domu jubilerskiego w Beverly Hills. Wykonana klasyczną techniką odlewu, według formy z wosku, została następnie pozłocona. Najistotniejszym elementem intrygi związanej z tematem pracy okazała się konieczność takiego doboru materiału, aby przez jego percepcję móc zdemaskować cukierkowy blichtr dzisiejszego high life'u, sztucznie kreowanego przez mass media. Po długich poszukiwaniach autorka zdecydowała się zamiast kamieni zastosować bitą śmietanę, która podobnie jak w przypadku diamentów o niebotycznej wartości, powodowała, że cały klejnot stawał się afunkcjonalny i wyłączony z możliwości użytkowania zgodnego z celem, dla którego został wykonany. Aby jeszcze mocniej podkreślić karykaturalność dyplomowej instalacji, całość uzupełniała odpowiednia aranżacja. Kolia spoczęła na obitej bordowym aksamitem i zdobionej złotą pasmanterią poduszce, z kolei ta zdeponowana została (głównie ze względu na bitą śmietanę) w przeszklonym wnętrzu lodówki ukrytej w zewnętrznej, starannie opakowanej czarnym aksamitem obudowie z niewielkim okienkiem, przez które - niczym w muzeum - można było zerknąć na eksponat. Półmrok i cisza pomieszczenia, rozłożony na podłodze dywan oraz wypożyczone z teatru barierki, ograniczające dostęp zwiedzających, powodowały, że kolia miała oprawę godną brytyjskich regaliów, pilnie strzeżonych w londyńskiej Tower. Brak było tylko instalacji alarmowych i uzbrojonych strażników, i to - jak się później okazało - było kosztownym niedopatrzeniem autorki. Finał całej akcji okazał się bowiem niezwykle zaskakujący i pokazał - nie pierwszy i nie ostatni raz - że życie bywa niekiedy bogatsze niż sztuka. Otóż podczas zwyczajowej imprezy, jaka miała miejsce po dyplomach, pomimo tego, że kolia znajdowała się za szybą lodówki, do której dostęp z zewnątrz był skutecznie ograniczony poprzez nawiązującą do muzealnej gabloty ciężką obudowę, eksponat został w sposób niewątpliwie profesjonalny... skradziony. Gdy następnego dnia po wernisażu całą aferę nagłośniono, nikt nie chciał uwierzyć autorce, podejrzewając, że rzekoma kradzież była sfingowana dla celów reklamowych. Niestety okazało się, że nie był to kolejny element reżyserii pokazu, i dopiero interwencja policji, protokół, "ustalanie okoliczności zdarzenia" itd. uzmysłowiły wszystkim powagę sytuacji. Jak na razie sprawcy nie zostali wykryci i wszystko wskazuje na to, że dyplomowa kolia z bitą śmietaną autorstwa Moniki Oczkowskiej podzieli smutny los wielu słynnych klejnotów, które stały się łupem rabusiów i włamywaczy i o których autorka z niemałym przejęciem opowiadała podczas prezentacji tematu własnej pracy dyplomowej.

Dorota Osuszek - "Współczesny talizman - funkcja i forma"

Im głębiej będziemy się cofać w historii złotnictwa, tym mocniej na pierwszy plan wysuwać się będzie pozaestetyczne znaczenie form biżuterii. Oczywiście sam wygląd naszyjnika, bransolety lub pierścionka, zgodność z aktualnie obowiązującą stylistyką, stopień dopasowania do typu urody, makijażu i stroju - krótko mówiąc, moda - zawsze były istotnymi atrybutami biżuterii, ale wbrew pozorom wcale nie najważniejszymi, a już na pewno nie jedynymi. Archetyp biżuterii nie służył celom dekoracyjnym, ale kultowym, rytualnym, magicznym lub religijnym. Z reguły noszono go w ukryciu, a jego forma, kunsztowne wykonanie, zdobnictwo lub zastosowanie tworzyw, uważanych za wartościowe służyć miały przede wszystkim podkreśleniu znaczenia symbolicznego. W każdej epoce historycznej istniały

obiekty kultu, którym oddawano cześć, składano ofiary, wierzono w ich moc sprawczą, a z czasem zaczynano przypisywać coraz większy wpływ na życie jednostki i społeczności. Amulety i talizmany miały zapewnić użytkownikowi przychylność tych tajemnych sił i chronić go przed działaniem złych mocy. Wiara w nadprzyrodzoną siłę symboli lub zdarzeń - zarówno w pozytywnym, jak i negatywnym aspekcie - żywa jest zresztą do dzisiaj. Wystarczy wymienić niewinne rytuały dotyczące czarnego kota, rozbitego lustra, liczby 13, czterolistnej koniczynki lub kominiarza, na stosowanym w medycynie psychologicznym triku zwanym placebo kończąc, aby uzmysłowić sobie siłę mieszkających w naszej podświadomości przesądów. Dotyczą one także amuletów - rekwizytów noszonych na ciele i nierozerwalnie związanych z ich posiadaczem. Przekonanie, że przedmioty o określonym kształcie, ornamencie lub materiale

przekazują ich posiadaczowi energię konieczną do przezwyciężenia przeciwności losu, ma swoją bardzo długą i jak się okazuje wciąż żywą tradycję. Autorka dyplomu zadała sobie trud przeanalizowania form amuletów i talizmanów oraz przypisywanych im symbolicznych znaczeń w różnych okresach historycznych i w różnych rejonach świata. Efektem tej analizy jest wyczerpujące zestawienie znaków, wizerunków bądź inskrypcji, uszeregowane według ich magicznych i metafizycznych znaczeń. Pokusa, aby energię zawartą w poszczególnych kształtach spotęgować w jednym przedmiocie, okazała się impulsem do wykonania intrygującej kolekcji dyplomowej. Wybrane kształty kilkudziesięciu historycznych amuletów poddane zostały graficznej obróbce komputerowej, a następnie z zachowaniem zasady porządkującej kompozycji nałożone na siebie wzdłuż pionowej osi symetrii. W ten sposób udało się zmultiplikować niezliczoną liczbę wersji, a następnie za pomocą interpretacji znaczenia zestawionych ze sobą symboli wybrać kilka, najlepiej odpowiadających zamierzeniom autorki. Artystycznym kluczem do stworzenia dyplomowych amuletów stała się postmodernistyczna zasada miksowania kodów, znaków i symboli według przyjętej przez autorkę plastycznej i symbolicznej systematyki. Nie bez znaczenia okazała się decyzja dotycząca użytych materiałów. Dziewięć przedmiotów - podczas obrony autorka nie zapomniała przekonująco uzasadnić metafizycznego znaczenia liczby 9

- podzielone zostały na trzy grupy po trzy amulety. Aby zachować łączność z tradycją, pierwsza grupa obiektów została wykonana ze złoconego srebra - pierwiastków tradycyjnie kojarzonych z magią Słońca i Księżyca. Druga grupa przedmiotów to efekt współczesnej alchemii - trzy przedmioty odlane z osobliwego stopu, zawierającego metale: cynę, ołów, cynk, miedź i żelazo. Dla ostatniego zestawu amuletów autorka zarezerwowała krzem - materię współczesną, nieodmiennie kojarzoną z przemysłem informatycznym, tak silnie określającym naszą dzisiejszą rzeczywistość. Mimo że bardzo eleganckie w formie, oparte na symetrii obiekty mogłyby, poprzez dodanie detali konstrukcyjnych, doskonale spełniać funkcję użytkową, decyzją autorki zostały one jednak funkcjonalności pozbawione. Dokładnie tak jak w przypadku najstarszych praform biżuterii, obiekty Doroty Osuszek nie służą tylko dekoracji, ale zawierają w sobie zakodowaną symbolikę, i aby najlepiej spełnić swoją funkcję, powinny być własnością - także wizualną - tylko ich posiadacza. Dlatego na najbardziej naiwne pytanie, jakie można w tym kontekście zadać: "ale jak to się nosi?", możliwa jest równie naiwna odpowiedź: "w kieszeni". Wbrew swemu pierwotnie sceptycznemu nastawieniu do metafizyki przypisywanej amuletom i talizmanom, autorce udało się przekonać nie tylko komisję egzaminacyjną, ale także samą siebie, do wartości analizy formy i funkcji biżuterii według kryteriów znacznie głębszych niż tylko warunkowana modą, dekoracyjna przydatność.

Dorota Piestrak - "Antyobrączka"
W obiegowej opinii nie ma chyba bardziej charakterystycznej formy biżuterii niż ślubna obrączka. Wystarczy jednak ową obrączkę wziąć dokładniej pod lupę, aby uzmysłowić sobie także, że nie ma innej formy biżuterii, która byłaby równie silnie obciążona tradycją. Tymczasem w kulturach pozaeuropejskich nadal obowiązują osobliwe obrzędy, symbole i rytuały związane z zawarciem małżeństwa, które niewiele mają wspólnego z tradycyjną wymianą obrączek. Ich przegląd skłonił autorkę do krytycznego spojrzenia na produkowane seryjnie lub zamawiane z katalogu, standardowe krążki ze złota, którymi młode pary obdarowują się wzajemnie w tym wyjątkowym dla siebie dniu jako "symbolem miłości i wierności". Nie sposób nie dostrzec kontrastu pomiędzy podniosłym charakterem chwili i banalną formą przedmiotu, który - w założeniu na całe życie - ma ową chwilę upamiętniać. Wniosek ten stał się punktem wyjścia do przemyśleń i pretekstem do znalezienia nowej formuły "antyobrączki", która w sferze symbolicznej bardziej bezpośrednio odwoływałaby się do wzajemnego zobowiązania łączącego dwoje ludzi. W poszukiwaniach pomocne okazały się osiągnięcia współczesnej genetyki. Ważnym impulsem dla dzisiejszej medycyny stało się wypreparowanie przez naukowców komórek macierzystych, które można wykorzystywać w procesie odbudowy tkanek uszkodzonych np. przez chorobę nowotworową. W Stanach Zjednoczonych już dziś rozważa się możliwość stworzenia banku krwi pępowinowej, pobieranej podczas narodzin i przechowywanej w stanie zamrożonym - z tak spreparowanego materiału genetycznego można odtworzyć komórki macierzyste samego jej właściciela, dając nadzieję na przedłużenie ludzkiego życia i opanowanie wielu nieuleczalnych dotąd chorób. Chcąc nawiązać do istotnej dla ceremonii zaślubin symboliki oddania "części siebie", autorka pracy dyplomowej jako formę "antyobrączki" wybrała fragment ludzkiego włosa, również zawierającego kod DNA - genetyczny identyfikator osoby. Właściwą dla niego oprawę stanowią dwa ciężkie, monumentalne sarkofagi, męski - wykonany z czarnego marmuru, w którym włos złożony jest w wąskim wyżłobieniu inkrustowanym srebrem, oraz żeński - z marmuru w kolorze écru, ze szczeliną wyłożoną złotą blachą. Kształt sarkofagu uwarunkowany jest kształtem przechowywanego w ich wnętrzu włosa, masywne wieko ma chronić "relikwię" nie tylko przed zgubieniem, ale również przed niepowołanym spojrzeniem. Po złożeniu dwóch połówek szkatuła staje się marmurową rzeźbą, świetnie aranżującą nowoczesną przestrzeń mieszkalną, niekoniecznie ujawniając postronnym widzom tajemnicę, jaka zdeponowana została we wnętrzu marmurowych obiektów. Istotnym elementem pracy stało się odwrócenie tradycyjnej funkcji obrączki. Przedmiot o niezwykle osobistym znaczeniu nie powinien być codziennie wystawiany na pokaz, ale skrzętnie ukrywany, co - według autorki - jest decyzją wyrażającą dużo silniejszy ładunek emocjonalny, a z czasem również sentymentalny, niż klasyczna ślubna obrączka, noszona często wyłącznie jako element odzieżowej galanterii. Uzupełnieniem realizacji dyplomowej jest bardzo bogata w fakty i ilustracje praca teoretyczna, omawiająca rytuały związane z ceremonią zaślubin w różnych kulturach i w różnych okresach historycznych.

Fatal error: require() [function.require]: Failed opening required '../../config/right.inc' (include_path='.:/usr/multiphp/php5.2/usr/share/php:/home/lib/php5.2:/home/lib/php5.2/pear') in /home/users/pj/public_html/archiwum/jubiler_3_17_2002/index.php on line 43