|
Na okładce: Mariusz Gliwiński,
AMBERIF DESIGN AWARD - "Amberif `99" |
| W NUMERZE |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Instrumentalne i niekonwencjonalne metody badania kamieni szlachetnych
Cz. 2. Imersyjna metoda konturowa |
|
Tomasz Sobczak, Nikodem Sobczak |
|
Wśród grupy metod przystosowanych do badania diamentów i ich imitacji na szczególną uwagę zasługuje imersyjna metoda konturowa. Wykorzystuje się tu różnice pomiędzy współczynnikami załamania światła kamieni i cieczy, której współczynnik załamania jest znany. Charakterystyczne kontury pozwalają zidentyfikować wiele współcześnie wytwarzanych kamieni syntetycznych i produktów sztucznych dobrze imitujących oszlifowane diamenty (patrz tabela). Główną zaletą metody jest jej prostota nie wymagająca stosowania kosztownych urządzeń pomiarowych i dająca
- przy poprawnym wykonaniu badań
- dobre efekty. Może być ona stosowana zarówno do kamieni nieoprawionych, jak i oprawionych. W przypadku tych ostatnich wymagana jest odkryta rondysta.
Opis metody Imersyjna metoda konturowa ma zastosowanie do kamieni okrągłych o szlifie brylantowym lub jego modyfikacji. Sam proces postępowania jest następujący:
- kamień lub pierścionek z kamieniem zanurza się w cieczy wypełniającej szklaną kuwetę o płaskim dnie; może być stosowana dowolna ciecz imersyjna, a w przypadku jej braku woda destylowana lub olej;
- kuwetę o płaskim dnie z zanurzonym w cieczy kamieniem ustawia się na białym podłożu (biały karton lub kartka papieru);
- kuwetę przy zaciemnionym pomieszczeniu oświetla się z góry, prostopadle do obserwowanego kamienia, źródłem silnego światła białego (światłowodowe źródło światła);
- obserwuje się pojawiające na białym podłożu charakterystyczne kontury i barwy spektralne badanego kamienia;
- zaobserwowane kontury porównuje się z konturami wzorcowymi, pokazanymi na rysunku.
|
|
|
Zależnie od rodzaju kamienia wzory konturów są odmienne i charakterystyczne. Wzory rysunku konturów Diament (brylant)
- centrum kamienia czarne o kształcie koła, od którego propagują się na zewnątrz jasne promienie. Moissanit
- jasne promienie o wzorze kwiatu propagujące się promieniście od centrum kamienia na zewnątrz i dodatkowo bardzo intensywne barwy spektralne wywołane silną dyspersją (dyspersja CF dla moissanitu jest czterokrotnie wyższa od dyspersji diamentów
- odpowiednio 0,104 i 0,025. Fabulit
- jasne promienie o wzorze kwiatu propagujące się promieniście od centrum kamienia na zewnątrz i dodatkowo bardzo intensywne barwy spektralne wywołane silną dyspersją (dyspersja CF dla fabulitu jest również czterokrotnie wyższa od dyspersji diamentów
- odpowiednio 0,109 i 0,025). CZ (cyrkonia)
- w centrum kamienia wyraźnie widoczna, jasna, ośmioramienna gwiazda. GGG
- czarny, gruby pierścień zewnętrzny, wewnątrz którego widoczne jest jasne koło o regularnym lub nieregularnym, strzępiastym obrysie. YAG
- czarny, cienki pierścień zewnętrzny, a w jego centrum duże, jasne koło (rys. e). Wnioski Imersyjna metoda konturowa ze względu na swoją prostotę i niezawodność jest godna rozpowszechnienia. Potwierdziły to liczne badania przeprowadzone na wielu okazach diamentów i ich imitacji. Metoda ma jednak pewne ograniczenia. Ich znajomość, jak wykazuje praktyka, uniemożliwia popełnienie pomyłek. Ograniczenia są głównie związane z wymiarami kamienia, rodzajem szlifu i barwą kamienia. I tak:
- kamienie małe (o małej średnicy) mogą nie wykazywać wyraźnych i charakterystycznych konturów, co znacznie utrudnia identyfikację;
- obraz konturów mogą zniekształcać złe proporcje kamienia oraz nietypowe rodzaje szlifu (na przkłady stary szlif brylantowy);
- kamienie o barwach fantazyjnych lub o dużym nasyceniu barwą żółtą (Top Cape
- Yellow) w porównaniu z kamieniami bezbarwnymi wykazują mniej ostre kontury. Wszystkich tych, którzy nie posiadają kosztownej aparatury, a interesują się problematyką odróżniania diamentów od ich imitacji, autorzy zachęcają do stosowania tej ciekawej metody w praktyce gemmologicznej.
|
|
|
